مطالب مذهبی

ثواب نماز جماعت

1- قال النبي(ص): و اما الجماعة فان صفوف امتي في الارض کصفوف الملائکة في السماء، و الرکعة في جماعة، اربع و عشرون رکعة، کل رکعة احب الي الله عزوجل من عباده اربعين سنة، و اما يوم القيامة يجمع الله فيه الاولين و الاخرين للحساب، فما من مومن مشي الي الجماعة الا خفف الله عليه عزوجل اهوال يوم القيامة ثم يامر به الي الجنة(1).
پيامبر(ص) فرمودند: و امّا جماعت، پس همانا صف هاي امّت من روي زمين مانند صفوف ملائکه در آسمان ها مي باشد، و يک رکعت نماز جماعت مساوي است با بيست و چهار رکعت نمازي که هر رکعت آن نزد خدا محبوب تر است از عبادت چهل سال.
و امّا ثواب نماز جماعت در قيامت که خدا اوّلين و آخرين را جمع مي کند براي حساب اين خواهد بود که نيست هيچ مؤمني که در دنيا شرکت در نماز جماعت کرده باشد مگر آنکه خدا تخفيف مي دهد بر آن هول هاي قيامت را و سپس به آن امر مي کند داخل بهشت شود.
2- قال النبي(ص): من ام قوما باذنهم و هم به راضون فاقتصد بهم في حضوره و احسن صلاته بقيامه و قراءته و رکوعه و سجوده و قعوده فله مثل اجر القوم و لا ينقص من اجورهم شيء.
الا و من ام قوما بامرهم ثم لم يتم بهم الصلاة و لم يحسن في رکوعه و سجوده و خشوعه و قراءته ردت عليه صلاته و لم تجاوز ترقوته و کانت منزلته کمنزلة امام جائر معتد لم يصلح الي رعيته و لم يقم فيهم بحق و لا قام فيهم بامر(2).
پيامبر(ص) فرمودند: کسي که امام جماعت شود براي گروهي به اذن و رضايت آنها پس اين امام جماعت در حضور خود براي جماعت مرتّب باشد، به وقت حاضر شود براي جماعت و نماز را از نظر رکوع و سجود و نشست و برخاست خوب انجام دهد پس از براي اين امام جماعت ثوابي خواهد بود معادل ثواب همه افراد جماعت با اين که خدا از ثواب آن افراد هم کم نخواهد نمود.
توجّه داشته باشيد: هرکس امام جماعت شد براي افراد البتّه به خواست آنها، امّا نماز را به طور کامل و خوب از نظر رکوع و سجود و خشوع و قرائت انجام نداد اين نماز بر اين شخص ردّ خواهد شد و حتي از گردن و تراقي او بالاتر نخواهد رفت و مقام اين شخص مثل مقام امام ظالم مي ماند که نسبت به زيردستان خود اصلاح و خدمتي انجام نداده باشد و حق و عدالت را در ميان آنها پياده نکرده باشد و هيچ گونه کاري براي آنها انجام نداده باشد.
3- قال علي(ع) قال رسول الله(ص): من صلي صلاة الصبح يوم الجمعة مع الجماعة اعطاه الله بکل رکعة ثواب نبي و بني له في الجنة قصرا من الزبرجد و يستغفر له ملائکة السماوات السبع، و سموک البحار و اوراق الاشجار و طيور الهواء و نجوم السماء و اقطار الامطار الي الجمعة الاتية.
و من صلي صلاة الظهر منها معها اعطاه الله ثواب العلماء و الصلحاء و الزهاد، وبکل رکعة حجة و عمرة و يحشر و في راسه تاج من نور و لو مات الي الجمعة الاتية کان کمن مات شهيدا.
و من صلي صلاة العصر منها معها اعطاه الله ثواب خمسة و عشرين نبيا.
و من صلي صلاة المغرب منها معها فکانه اکسي الف يتيم و اشبع الف جائع و خدم الف نبي مرسل و بني بيت المقدس بيده و يجعل الله تعالي قبره روضة و يرحمه النکيرين.
و من صلي صلاة العشاء منها مع الجماعة ينادي ملک من تحت العرش: ايها العبد السعيد ادع کلما تريد من الله من حوائج الدنيا و الاخرة ويسقي عند الاحتضار بشربة الکوثر ويطعم بفواکه الجنة و غفر الله لوالديه و لو مات تلک الليلة کان کمن مات شهيدا(3).
امام علي(ع) فرمود: پيامبر(ص) فرمودند: کسي که روز جمعه نماز صبح را به جماعت بخواند خداوند براي هر رکعت ثواب پيامبري به او عطا مي کند و قصري از زبرجد براي او در بهشت بنا مي کند و ملائکه هفت آسمان براي او استغفار مي کند و همچنين طلب مغفرت مي کنند براي او ماهيان دريا، برگ درختان، و پرندگان هوا و ستاره هاي آسمان و قطرات باران تا جمعه آينده.
و امّا کسي که نماز ظهر جمعه را به جماعت بخواند، خداوند عطا مي کند به آن ثواب علما و صلحا و زهّاد را، و به هررکعتي ثواب يک حجّ و يک عمره عطا مي کند و فرداي قيامت محشور مي شود و حال آنکه در سر او تاجي از نور مي باشد و اگر تا جمعه آينده بميرد مانند شهيد مرده است.
و امّا کسي که نماز عصر را به جماعت بخواند خداوند عطا مي کند به آن ثواب بيست و پنج نبي را.
و امّا کسي که نماز مغرب را به جماعت بخواند پس گويا هزار يتيم را پوشانده، و هزار گرسنه را سير کرده و خدمت هزار پيامبر مرسل نموده است، و بنا نموده بيت المقدّس را با دست خود و قرارمي دهد خدا قبر او را باغي و دو ملک نکير و منکر به او رحم خواهند نمود.
و امّا کسي که نماز عشا را به جماعت بخواند در روز جمعه، ملکي از تحت عرش خدا ندا مي کند: اي بنده سعادت مند خدا هر چه از حوائج دنيا و آخرت مي خواهي، دعا کن که برآورده است و در موقع احتضار از آب کوثر سير خواهد شد و او را به ميوه هاي بهشتي اطعام مي کنند و خداوند پدر و مادر او را مي بخشد و اگر در اين شب بميرد مانند شهيد مرده است.
4- قال الصادق(ع): من صلي خمس صلوات في اليوم و الليلة في جماعة فظنوا به خيرا و اجيزوا شهادته(4).
امام صادق(ع) فرمودند: کسي که به پنج نماز در شب و روز به جماعت حاضر شود پس به او حُسن ظنّ نماييد و شهادت او را هم در امورات بپذيريد.
5- قال سئلت الصادق(ع) عن القوم من اصحابنا يجتمعون فتحضر الصلاة فيقول بعضهم لبعض تقدم يا فلان.
فقال(ع) ان رسول الله(ص) قال يتقدم القوم اقروهم للقرآن، فان کانوا في القراءة سواء، فاقدمهم هجرة، فان کانوا في الهجرة سواء، فاکبرهم سنا، فان کانوا في السن سواء، فليومهم اعلمهم بالسنة و افقههم في الدين، و لا يتقدمن احدکم الرجل في منزله و لا صاحب سلطان في سلطانه(5).
راوي گويد سؤال نمودم از امام صادق(ع) درباره عده اي از دوستان که در جلسه اي جمع بودند پس وقت نماز شد و بعضي از آنها به بعض ديگري گفتند بايست جلو و امام جماعت بشو (اين مساله چه حکمي دارد؟) پس حضرت شرائط حقّ تقدّم در امام جماعت بر ديگري را معيّن کردند و استناد نمودند به فرمايشات رسول خدا(ص) که آن حضرت اين چنين حقّ تقدّم را بيان کردند:
اوّل آن کسي که از نظر قرائت بهتر باشد.
و اگر در قرائت همه يکسان بودند آن کسي که از نظر هجرت (رفتن از مکّه و ديگر مناطق بت پرستي به مدينه طيّبه) مقدّم باشد.
پس اگر در هجرت هم مساوي بودند پس مسن ترين آنها مقدم است.
و اگر از نظر سن هم مساوي بودند آنکه از شناخت مسائل ديني علم او بيشتر باشد.
سپس حضرت فرمودند: مبادا شما يک فرد را در منزل مقدّم قرار دهيد به خاطر صاحب منزل بودن يا سلطاني را در قلمرو حکومتش مقدّم داريد به خاطر مقام سلطنتش هيچ کدام از اين دو امر ملاک براي تقدّم امام جماعت نخواهد بود.
قال: فان کانوا في السن سواء فاصبحهم وجها(6).
امام فرمودند: پس اگر از نظر سنّ ميان افراد تفاوتي نباشد پس آنکه از نظر صورت صباحت و زيبايي بيشتر دارد حقّ تقدّم خواهد داشت بر ديگران.
6- قال الرضا(ع): و ان اولي الناس بالتقدم في الجماعة اقرئهم بالقرآن و ان کانوا في القرآن سواء فافقههم، و ان کانوا في الفقه سواء فاقدمهم هجزة و کانوا في الهجرة سواء فاسنهم فان کانوا في السن سواء فاصبحهم وجها و صاحب المسجد اولي بالمسجد (7).
امام رضا(ع) فرمودند: حقّ تقدّم در نماز جماعت براي امام به اين ترتيب خواهد بود.
اوّل آنکه از نظر قرائت بهتر باشد.
دوّم آنکه از نظر شناخت به مسائل آگاه تر باشد.
سوّم آنکه از نظر هجرت مقدّم باشد.
چهارم آنکه از نظر سنّ مقدّم باشد.
پنجم آنکه از نظر زيبايي زيباتر باشد.
و در پايان فرمود صاحب مسجد (که شايد مقصود امام جماعت راتب باشد) مقدّم بر ديگران است.
7- قال الرضا(ع) في حديث العلل: انما جعلت الجماعة لئلا يکون الاخلاص و التوحيد و الاسلام و العبادة الله الا ظاهرا مکشوفا مشهورا لان في اظهاره حجة علي اهل المشرق و المغرب لله وحده، و ليکون المنافق و المستخف موديا لما اقر به بظاهر الاسلام و المراقبة و ليکون شهادات الناس بالاسلام بعضهم لبعض جائزة ممکنة مع ما فيه من المساعدة علي البر و التقوي و الزجر عن کثير عن معاصي الله عزوجل(8).
امام رضا(ع) در ضمن حديثي در بيان علّت احکام فرمودند: همانا جماعت تأسيس شده به خاطر چند علّت:
اوّل: آنکه عبادت براي خدا و توحيد و اخلاص و اسلام همه اين ها در نماز جماعت به مرحله ظهور و کشف براي جميع اهل شرق و غرب خواهد رسيد و اين خود دليل و حجّت از خدا است بر ديگران که متوجّه شوند خدا چه اندازه بنده موحّد و خالص در عبادت دارد.
دوّم آنکه: شخص منافق و بي تفاوت به احکام اسلام مجبور خواهد شد که انجام دهد آنچه که به ظاهر اقرار نموده است ازاسلام و آن هم مراقبت کامل داشته باشد از نظر عمل.
سوّم آنکه: امکان شهادت دادن به اسلام يک نفر با حضور در نماز جماعت براي ديگران ميسّر خواهد بود.
چهارم آنکه: در نماز جماع به خاطر اجتماع مسلمين امکان مساعدت همگان در امورات خير وعام المنفعة وجود دارد و در ضمن شرکت در جماعت سبب تقوي و پرهيز از بسياري ازمعاصي خواهد بود.
8- سئل الصادق(ع): ايهما افضل يصلي الرجل لنفسه في اول الوقت او يوخر قليلا و يصلي باهل مسجده اذا کان امامهم؟ قال: يوخر و يصلي باهل مسجده اذا کان [هو] الامام(9).
سؤال شد از امام صادق(ع) آيا کداميک از اين دو قسم افضل مي باشد در صورتي که شخص امام جماعت مسجدي باشد به تنهايي اوّل وقت نماز بخواند يا اين که مقدار کمي تأخير بيندازد تا اهل جماعت حاضر شوند و نماز را به جماعت بخواند حضرت فرمود: تأخير افضل خواهد بود که نماز به جماعت خوانده شود.
9- قال النبي(ص): من صلي اربعين يوما في جماعة يدرک التکبيرة الاولي کتب له براءتان: براءة من النار، و براءة من النفاق(10).
پيامبر (ص) فرمودند: کسي که چهل روز به جماعت حاضر شود و درک تکبيرة الاحرام امام جماعت را بکند يعني اوّل جماعت خود را حاضر سازد خدا دو آزادي برايش مي نويسد يک از آتش جهنّم، دوّم از نفاق.
10- عن عبدالله بن مسعود: عن عبدالله بن مسعود رحمة الله انه فاتته تکبيرة الافتتاح يوما فاعتق رقبة و جاء الي النبي(ص) فقال يا رسول الله(ص) فاتتني تکبيرة الافتتاح يوما فاعتقت رقبة هل کنت مدرکا فضلها فقال لا فقال ابن مسعود ثم اعتق اخري هل کنت مدرکا فضلها فقال(ص): لا يا ابن مسعود و لو انفقت ما في الارض جميعا لم تکن مدرکا فضلها(11).
از عبدالله بن مسعود نقل شده که يک مرتبه موقعي رسيد به نماز جماعت پيامبر که تکبيرة الاحرام آن حضرت را درک ننمود براي آنکه جبران ثواب آن بشود بنده اي در راه خدا آزاد نمود سپس از پيامبر سؤال نمود آيا جبران شد؟
حضرت فرمودند: خير، پس گفت: اگر بنده ديگري آزاد کنم آيا جبران ثواب تکبيرة الاحرام شده است؟
حضرت به او خطاب نمودند: خير، اي ابن مسعود اگر آنچه روي زمين است در راه خدا انفاق نمايي جبران ثوابي که نصيب تو نشده است نخواهد نمود.
11- قال الصادق(ع) انما جعل الجماعة و الاجتماع الي الصلاة لکي يعرف من يصلي ممن لايصلي، و من يحفظ مواقيت الصلاة ممن يضيع، و لولا ذلک لم يکن احدا ان يشهد علي احد بصلاح لان من لم يصل في جماعة فلا صلاة له بين المسلمين لان رسول الله(ص) قال لا صلاة لمن لم يصل في المسجد مع المسلمين الا من علة(12).
امام صادق(ع) فرمودند: نماز جماعت در اسلام تأسيس شد براي آنکه نمازگزار از غير نمازگزار شناخته شود، و همچنين معلوم شود چه کسي مقيّد است نماز را به وقت انجام دهد و چه کسي بي تفاوت در اين جهت، و اگر نبود نماز جماعت هيچ کس نمي توانست شهادت دهد خوبي ديگري را.
چون کسي که به جماعت مسلمين حاضر نشود مثل کسي است که اصل نماز را نخواند. زيرا پيامبر اکرم(ص) فرمودند: نماز نيست براي کسي که در مسجد با مسلمين نماز نگذارد مگر اين که ترک آن از جهت مريضي باشد.
12- قال الصادق(ع) صلاة الرجل في منزله جماعة تعدل اربعا و عشرين صلاة، و صلاة الرجل جماعة في المسجد تعدل ثمانيا و اربعين صلاة، مضاعفة في المسجد و ان الرکعة في المسجد الحرام الف رکعة في سواه من المساجد، و ان الصلاة في المسجد فردا بأربع و عشرين صلاة، و الصلاة في منزلک فردا هباء منثور لا يصعد منه الي الله تعالي شيء و من صلي في بيته جماعة رغبة عن المساجد فلا صلاة له و لا لمن صلي معه الا من علة تمنع من المسجد(13).
امام صادق(ع) فرمودند: نمازي که مرد در منزل به جماعت بخواند با بيست و چهار نماز مساوي است.
و اگر در مسجد به جماعت بخواند مساوي است با چهل و هشت نماز که دو برابر منزل خواهد بود.
و يک رکعت جماعت در مسجد الاحرام به منزله هزار رکعت در غيرمسجد الحرام مي باشد.
و نماز فرادي در مسجد ثواب بيست و چهار نماز دارد، اما نماز فرادي در منزل فقط ثواب يک نماز دارد.
و کسي که در منزل جماعت بخواند به جهت دوري و روگرداني از مسجد نمازي نيست، براي او و آن کسي که با او جماعت مي خواند مگر آنکه به جهت علتي باشد که نتواند حضور در مسجد داشته باشد.
13- قال النبي (ص): رجل يصلي في الجماعة و ليس له صلاة، و رجل يصلي في الجماعة فله صلاة واحدة و لاحظ له في الجماعة و رجل يصلي في الجماعة فله اربع و عشرون صلاة، و رجل يصلي في الجماعة فله خمسون صلاة، و رجل يصلي في الجماعة فله سبعون صلاة، و رجل يصلي في الجماعة فله ماتي صلاة، و رجل يصلي في الجماعة فله خمسماة صلاة.
فقام جابر بن عبدالله الانصاري و قال يا رسول الله فسر لنا هذه. قال رسول الله: رجل يصلي يرفع راسه قبل الامام و يضع قبل الامام فلا صلاة له، و رجل يضع راسه مع الامام و يرفع مع الامام فله صلاة واحدة و لا حظ في الجماعة، و رجل يضع راسه بعد الامام و يرفع بعده فله اربع و عشرون صلاة و رجل دخل في المسجد فراي الصفوف فقام وحده و خرج من الصف يمشي القهقري و قام معه فله مع من معه خمسون صلاة و رجل يصلي بالمسواک فله سبعون صلاة، و رجل کان موذنا يوذن في اوقات الصلاة فله ماتا صلاة و رجل کان اماما يقوم فيودي حق الامامة فله خمسماة صلاة(14).
پيامبر (ص) فرمودند: مردي نماز مي خواند در جماعت و نيست از براي او نمازي، و مردي نماز جماعت مي خواند و براي او يک نماز است و بهره اي از جماعت ندارد، و مردي است نماز جماعت مي خواند و نماز او مساوي با بيست و چهار نماز مي باشد، و مردي نماز جماعت مي خواند و نماز او مساوي با پنجاه نماز مي باشد و مردي نماز جماعت مي خواند و براي او هفتاد نماز است، و مردي نماز جماعت مي خواند براي او پانصد نماز مي باشد.
در اين هنگام جابر بن عبدالله انصاري ايستاد و گفت: يا رسول الله تفسير و بيان نماييد منظور از اين افراد چه کساني مي باشند. پيامبر (ص) فرمودند:
مردي نماز جماعت مي خواند امّا قبل از امام سر از رکوع و سجود بر مي دارد و قبل از امام هم به رکوع و سجود مي رود پس نماز واقعي و حقيقي براي او نيست.
و مردي نماز جماعت مي خواند امّا با امام به رکوع و سجود مي رود و با امام هم زمان برمي گردد براي اين فرد تنها يک نماز مي باشد مثل فرادي و بهره اي از ثواب جماعت براي او نيست.

ثواب نماز جماعت

1- قال النبي(ص): و اما الجماعة فان صفوف امتي في الارض کصفوف الملائکة في السماء، و الرکعة في جماعة، اربع و عشرون رکعة، کل رکعة احب الي الله عزوجل من عباده اربعين سنة، و اما يوم القيامة يجمع الله فيه الاولين و الاخرين للحساب، فما من مومن مشي الي الجماعة الا خفف الله عليه عزوجل اهوال يوم القيامة ثم يامر به الي الجنة(1).
پيامبر(ص) فرمودند: و امّا جماعت، پس همانا صف هاي امّت من روي زمين مانند صفوف ملائکه در آسمان ها مي باشد، و يک رکعت نماز جماعت مساوي است با بيست و چهار رکعت نمازي که هر رکعت آن نزد خدا محبوب تر است از عبادت چهل سال.
و امّا ثواب نماز جماعت در قيامت که خدا اوّلين و آخرين را جمع مي کند براي حساب اين خواهد بود که نيست هيچ مؤمني که در دنيا شرکت در نماز جماعت کرده باشد مگر آنکه خدا تخفيف مي دهد بر آن هول هاي قيامت را و سپس به آن امر مي کند داخل بهشت شود.
2- قال النبي(ص): من ام قوما باذنهم و هم به راضون فاقتصد بهم في حضوره و احسن صلاته بقيامه و قراءته و رکوعه و سجوده و قعوده فله مثل اجر القوم و لا ينقص من اجورهم شيء.
الا و من ام قوما بامرهم ثم لم يتم بهم الصلاة و لم يحسن في رکوعه و سجوده و خشوعه و قراءته ردت عليه صلاته و لم تجاوز ترقوته و کانت منزلته کمنزلة امام جائر معتد لم يصلح الي رعيته و لم يقم فيهم بحق و لا قام فيهم بامر(2).
پيامبر(ص) فرمودند: کسي که امام جماعت شود براي گروهي به اذن و رضايت آنها پس اين امام جماعت در حضور خود براي جماعت مرتّب باشد، به وقت حاضر شود براي جماعت و نماز را از نظر رکوع و سجود و نشست و برخاست خوب انجام دهد پس از براي اين امام جماعت ثوابي خواهد بود معادل ثواب همه افراد جماعت با اين که خدا از ثواب آن افراد هم کم نخواهد نمود.
توجّه داشته باشيد: هرکس امام جماعت شد براي افراد البتّه به خواست آنها، امّا نماز را به طور کامل و خوب از نظر رکوع و سجود و خشوع و قرائت انجام نداد اين نماز بر اين شخص ردّ خواهد شد و حتي از گردن و تراقي او بالاتر نخواهد رفت و مقام اين شخص مثل مقام امام ظالم مي ماند که نسبت به زيردستان خود اصلاح و خدمتي انجام نداده باشد و حق و عدالت را در ميان آنها پياده نکرده باشد و هيچ گونه کاري براي آنها انجام نداده باشد.
3- قال علي(ع) قال رسول الله(ص): من صلي صلاة الصبح يوم الجمعة مع الجماعة اعطاه الله بکل رکعة ثواب نبي و بني له في الجنة قصرا من الزبرجد و يستغفر له ملائکة السماوات السبع، و سموک البحار و اوراق الاشجار و طيور الهواء و نجوم السماء و اقطار الامطار الي الجمعة الاتية.
و من صلي صلاة الظهر منها معها اعطاه الله ثواب العلماء و الصلحاء و الزهاد، وبکل رکعة حجة و عمرة و يحشر و في راسه تاج من نور و لو مات الي الجمعة الاتية کان کمن مات شهيدا.
و من صلي صلاة العصر منها معها اعطاه الله ثواب خمسة و عشرين نبيا.
و من صلي صلاة المغرب منها معها فکانه اکسي الف يتيم و اشبع الف جائع و خدم الف نبي مرسل و بني بيت المقدس بيده و يجعل الله تعالي قبره روضة و يرحمه النکيرين.
و من صلي صلاة العشاء منها مع الجماعة ينادي ملک من تحت العرش: ايها العبد السعيد ادع کلما تريد من الله من حوائج الدنيا و الاخرة ويسقي عند الاحتضار بشربة الکوثر ويطعم بفواکه الجنة و غفر الله لوالديه و لو مات تلک الليلة کان کمن مات شهيدا(3).
امام علي(ع) فرمود: پيامبر(ص) فرمودند: کسي که روز جمعه نماز صبح را به جماعت بخواند خداوند براي هر رکعت ثواب پيامبري به او عطا مي کند و قصري از زبرجد براي او در بهشت بنا مي کند و ملائکه هفت آسمان براي او استغفار مي کند و همچنين طلب مغفرت مي کنند براي او ماهيان دريا، برگ درختان، و پرندگان هوا و ستاره هاي آسمان و قطرات باران تا جمعه آينده.
و امّا کسي که نماز ظهر جمعه را به جماعت بخواند، خداوند عطا مي کند به آن ثواب علما و صلحا و زهّاد را، و به هررکعتي ثواب يک حجّ و يک عمره عطا مي کند و فرداي قيامت محشور مي شود و حال آنکه در سر او تاجي از نور مي باشد و اگر تا جمعه آينده بميرد مانند شهيد مرده است.
و امّا کسي که نماز عصر را به جماعت بخواند خداوند عطا مي کند به آن ثواب بيست و پنج نبي را.
و امّا کسي که نماز مغرب را به جماعت بخواند پس گويا هزار يتيم را پوشانده، و هزار گرسنه را سير کرده و خدمت هزار پيامبر مرسل نموده است، و بنا نموده بيت المقدّس را با دست خود و قرارمي دهد خدا قبر او را باغي و دو ملک نکير و منکر به او رحم خواهند نمود.
و امّا کسي که نماز عشا را به جماعت بخواند در روز جمعه، ملکي از تحت عرش خدا ندا مي کند: اي بنده سعادت مند خدا هر چه از حوائج دنيا و آخرت مي خواهي، دعا کن که برآورده است و در موقع احتضار از آب کوثر سير خواهد شد و او را به ميوه هاي بهشتي اطعام مي کنند و خداوند پدر و مادر او را مي بخشد و اگر در اين شب بميرد مانند شهيد مرده است.
4- قال الصادق(ع): من صلي خمس صلوات في اليوم و الليلة في جماعة فظنوا به خيرا و اجيزوا شهادته(4).
امام صادق(ع) فرمودند: کسي که به پنج نماز در شب و روز به جماعت حاضر شود پس به او حُسن ظنّ نماييد و شهادت او را هم در امورات بپذيريد.
5- قال سئلت الصادق(ع) عن القوم من اصحابنا يجتمعون فتحضر الصلاة فيقول بعضهم لبعض تقدم يا فلان.
فقال(ع) ان رسول الله(ص) قال يتقدم القوم اقروهم للقرآن، فان کانوا في القراءة سواء، فاقدمهم هجرة، فان کانوا في الهجرة سواء، فاکبرهم سنا، فان کانوا في السن سواء، فليومهم اعلمهم بالسنة و افقههم في الدين، و لا يتقدمن احدکم الرجل في منزله و لا صاحب سلطان في سلطانه(5).
راوي گويد سؤال نمودم از امام صادق(ع) درباره عده اي از دوستان که در جلسه اي جمع بودند پس وقت نماز شد و بعضي از آنها به بعض ديگري گفتند بايست جلو و امام جماعت بشو (اين مساله چه حکمي دارد؟) پس حضرت شرائط حقّ تقدّم در امام جماعت بر ديگري را معيّن کردند و استناد نمودند به فرمايشات رسول خدا(ص) که آن حضرت اين چنين حقّ تقدّم را بيان کردند:
اوّل آن کسي که از نظر قرائت بهتر باشد.
و اگر در قرائت همه يکسان بودند آن کسي که از نظر هجرت (رفتن از مکّه و ديگر مناطق بت پرستي به مدينه طيّبه) مقدّم باشد.
پس اگر در هجرت هم مساوي بودند پس مسن ترين آنها مقدم است.
و اگر از نظر سن هم مساوي بودند آنکه از شناخت مسائل ديني علم او بيشتر باشد.
سپس حضرت فرمودند: مبادا شما يک فرد را در منزل مقدّم قرار دهيد به خاطر صاحب منزل بودن يا سلطاني را در قلمرو حکومتش مقدّم داريد به خاطر مقام سلطنتش هيچ کدام از اين دو امر ملاک براي تقدّم امام جماعت نخواهد بود.
قال: فان کانوا في السن سواء فاصبحهم وجها(6).
امام فرمودند: پس اگر از نظر سنّ ميان افراد تفاوتي نباشد پس آنکه از نظر صورت صباحت و زيبايي بيشتر دارد حقّ تقدّم خواهد داشت بر ديگران.
6- قال الرضا(ع): و ان اولي الناس بالتقدم في الجماعة اقرئهم بالقرآن و ان کانوا في القرآن سواء فافقههم، و ان کانوا في الفقه سواء فاقدمهم هجزة و کانوا في الهجرة سواء فاسنهم فان کانوا في السن سواء فاصبحهم وجها و صاحب المسجد اولي بالمسجد (7).
امام رضا(ع) فرمودند: حقّ تقدّم در نماز جماعت براي امام به اين ترتيب خواهد بود.
اوّل آنکه از نظر قرائت بهتر باشد.
دوّم آنکه از نظر شناخت به مسائل آگاه تر باشد.
سوّم آنکه از نظر هجرت مقدّم باشد.
چهارم آنکه از نظر سنّ مقدّم باشد.
پنجم آنکه از نظر زيبايي زيباتر باشد.
و در پايان فرمود صاحب مسجد (که شايد مقصود امام جماعت راتب باشد) مقدّم بر ديگران است.
7- قال الرضا(ع) في حديث العلل: انما جعلت الجماعة لئلا يکون الاخلاص و التوحيد و الاسلام و العبادة الله الا ظاهرا مکشوفا مشهورا لان في اظهاره حجة علي اهل المشرق و المغرب لله وحده، و ليکون المنافق و المستخف موديا لما اقر به بظاهر الاسلام و المراقبة و ليکون شهادات الناس بالاسلام بعضهم لبعض جائزة ممکنة مع ما فيه من المساعدة علي البر و التقوي و الزجر عن کثير عن معاصي الله عزوجل(8).
امام رضا(ع) در ضمن حديثي در بيان علّت احکام فرمودند: همانا جماعت تأسيس شده به خاطر چند علّت:
اوّل: آنکه عبادت براي خدا و توحيد و اخلاص و اسلام همه اين ها در نماز جماعت به مرحله ظهور و کشف براي جميع اهل شرق و غرب خواهد رسيد و اين خود دليل و حجّت از خدا است بر ديگران که متوجّه شوند خدا چه اندازه بنده موحّد و خالص در عبادت دارد.
دوّم آنکه: شخص منافق و بي تفاوت به احکام اسلام مجبور خواهد شد که انجام دهد آنچه که به ظاهر اقرار نموده است ازاسلام و آن هم مراقبت کامل داشته باشد از نظر عمل.
سوّم آنکه: امکان شهادت دادن به اسلام يک نفر با حضور در نماز جماعت براي ديگران ميسّر خواهد بود.
چهارم آنکه: در نماز جماع به خاطر اجتماع مسلمين امکان مساعدت همگان در امورات خير وعام المنفعة وجود دارد و در ضمن شرکت در جماعت سبب تقوي و پرهيز از بسياري ازمعاصي خواهد بود.
8- سئل الصادق(ع): ايهما افضل يصلي الرجل لنفسه في اول الوقت او يوخر قليلا و يصلي باهل مسجده اذا کان امامهم؟ قال: يوخر و يصلي باهل مسجده اذا کان [هو] الامام(9).
سؤال شد از امام صادق(ع) آيا کداميک از اين دو قسم افضل مي باشد در صورتي که شخص امام جماعت مسجدي باشد به تنهايي اوّل وقت نماز بخواند يا اين که مقدار کمي تأخير بيندازد تا اهل جماعت حاضر شوند و نماز را به جماعت بخواند حضرت فرمود: تأخير افضل خواهد بود که نماز به جماعت خوانده شود.
9- قال النبي(ص): من صلي اربعين يوما في جماعة يدرک التکبيرة الاولي کتب له براءتان: براءة من النار، و براءة من النفاق(10).
پيامبر (ص) فرمودند: کسي که چهل روز به جماعت حاضر شود و درک تکبيرة الاحرام امام جماعت را بکند يعني اوّل جماعت خود را حاضر سازد خدا دو آزادي برايش مي نويسد يک از آتش جهنّم، دوّم از نفاق.
10- عن عبدالله بن مسعود: عن عبدالله بن مسعود رحمة الله انه فاتته تکبيرة الافتتاح يوما فاعتق رقبة و جاء الي النبي(ص) فقال يا رسول الله(ص) فاتتني تکبيرة الافتتاح يوما فاعتقت رقبة هل کنت مدرکا فضلها فقال لا فقال ابن مسعود ثم اعتق اخري هل کنت مدرکا فضلها فقال(ص): لا يا ابن مسعود و لو انفقت ما في الارض جميعا لم تکن مدرکا فضلها(11).
از عبدالله بن مسعود نقل شده که يک مرتبه موقعي رسيد به نماز جماعت پيامبر که تکبيرة الاحرام آن حضرت را درک ننمود براي آنکه جبران ثواب آن بشود بنده اي در راه خدا آزاد نمود سپس از پيامبر سؤال نمود آيا جبران شد؟
حضرت فرمودند: خير، پس گفت: اگر بنده ديگري آزاد کنم آيا جبران ثواب تکبيرة الاحرام شده است؟
حضرت به او خطاب نمودند: خير، اي ابن مسعود اگر آنچه روي زمين است در راه خدا انفاق نمايي جبران ثوابي که نصيب تو نشده است نخواهد نمود.
11- قال الصادق(ع) انما جعل الجماعة و الاجتماع الي الصلاة لکي يعرف من يصلي ممن لايصلي، و من يحفظ مواقيت الصلاة ممن يضيع، و لولا ذلک لم يکن احدا ان يشهد علي احد بصلاح لان من لم يصل في جماعة فلا صلاة له بين المسلمين لان رسول الله(ص) قال لا صلاة لمن لم يصل في المسجد مع المسلمين الا من علة(12).
امام صادق(ع) فرمودند: نماز جماعت در اسلام تأسيس شد براي آنکه نمازگزار از غير نمازگزار شناخته شود، و همچنين معلوم شود چه کسي مقيّد است نماز را به وقت انجام دهد و چه کسي بي تفاوت در اين جهت، و اگر نبود نماز جماعت هيچ کس نمي توانست شهادت دهد خوبي ديگري را.
چون کسي که به جماعت مسلمين حاضر نشود مثل کسي است که اصل نماز را نخواند. زيرا پيامبر اکرم(ص) فرمودند: نماز نيست براي کسي که در مسجد با مسلمين نماز نگذارد مگر اين که ترک آن از جهت مريضي باشد.
12- قال الصادق(ع) صلاة الرجل في منزله جماعة تعدل اربعا و عشرين صلاة، و صلاة الرجل جماعة في المسجد تعدل ثمانيا و اربعين صلاة، مضاعفة في المسجد و ان الرکعة في المسجد الحرام الف رکعة في سواه من المساجد، و ان الصلاة في المسجد فردا بأربع و عشرين صلاة، و الصلاة في منزلک فردا هباء منثور لا يصعد منه الي الله تعالي شيء و من صلي في بيته جماعة رغبة عن المساجد فلا صلاة له و لا لمن صلي معه الا من علة تمنع من المسجد(13).
امام صادق(ع) فرمودند: نمازي که مرد در منزل به جماعت بخواند با بيست و چهار نماز مساوي است.
و اگر در مسجد به جماعت بخواند مساوي است با چهل و هشت نماز که دو برابر منزل خواهد بود.
و يک رکعت جماعت در مسجد الاحرام به منزله هزار رکعت در غيرمسجد الحرام مي باشد.
و نماز فرادي در مسجد ثواب بيست و چهار نماز دارد، اما نماز فرادي در منزل فقط ثواب يک نماز دارد.
و کسي که در منزل جماعت بخواند به جهت دوري و روگرداني از مسجد نمازي نيست، براي او و آن کسي که با او جماعت مي خواند مگر آنکه به جهت علتي باشد که نتواند حضور در مسجد داشته باشد.
13- قال النبي (ص): رجل يصلي في الجماعة و ليس له صلاة، و رجل يصلي في الجماعة فله صلاة واحدة و لاحظ له في الجماعة و رجل يصلي في الجماعة فله اربع و عشرون صلاة، و رجل يصلي في الجماعة فله خمسون صلاة، و رجل يصلي في الجماعة فله سبعون صلاة، و رجل يصلي في الجماعة فله ماتي صلاة، و رجل يصلي في الجماعة فله خمسماة صلاة.
فقام جابر بن عبدالله الانصاري و قال يا رسول الله فسر لنا هذه. قال رسول الله: رجل يصلي يرفع راسه قبل الامام و يضع قبل الامام فلا صلاة له، و رجل يضع راسه مع الامام و يرفع مع الامام فله صلاة واحدة و لا حظ في الجماعة، و رجل يضع راسه بعد الامام و يرفع بعده فله اربع و عشرون صلاة و رجل دخل في المسجد فراي الصفوف فقام وحده و خرج من الصف يمشي القهقري و قام معه فله مع من معه خمسون صلاة و رجل يصلي بالمسواک فله سبعون صلاة، و رجل کان موذنا يوذن في اوقات الصلاة فله ماتا صلاة و رجل کان اماما يقوم فيودي حق الامامة فله خمسماة صلاة(14).
پيامبر (ص) فرمودند: مردي نماز مي خواند در جماعت و نيست از براي او نمازي، و مردي نماز جماعت مي خواند و براي او يک نماز است و بهره اي از جماعت ندارد، و مردي است نماز جماعت مي خواند و نماز او مساوي با بيست و چهار نماز مي باشد، و مردي نماز جماعت مي خواند و نماز او مساوي با پنجاه نماز مي باشد و مردي نماز جماعت مي خواند و براي او هفتاد نماز است، و مردي نماز جماعت مي خواند براي او پانصد نماز مي باشد.
در اين هنگام جابر بن عبدالله انصاري ايستاد و گفت: يا رسول الله تفسير و بيان نماييد منظور از اين افراد چه کساني مي باشند. پيامبر (ص) فرمودند:
مردي نماز جماعت مي خواند امّا قبل از امام سر از رکوع و سجود بر مي دارد و قبل از امام هم به رکوع و سجود مي رود پس نماز واقعي و حقيقي براي او نيست.
و مردي نماز جماعت مي خواند امّا با امام به رکوع و سجود مي رود و با امام هم زمان برمي گردد براي اين فرد تنها يک نماز مي باشد مثل فرادي و بهره اي از ثواب جماعت براي او نيست.

• توصيه خداوند) به حضرت موسی (ع)- (فضیلت صلوات)

من از محاسبه ثواب عاجزم

رسول خدا - صلى الله عليه و آله - فرمود:

وقتى به معراج رفتم ديدم ملكى را كه هزار هزار دست دارد يك ميليون و هر دستى هزار هزار انگشت دارد و هر انگشتى هزار هزار پند دارد.

آن ملك گفت : من حساب دانه هاى قطرات باران را مى دانم كه چند تا در صحرا و چند دانه در دريا مى بارد، و عرض كرد: تعداد قطرات باران را از ابتداى خلقت تا حال را مى دانم آن وقت عرض كرد: حسابى است كه من از محاسبه آن عاجزم . فرمود: چيست ؟

عرض كرد: هر گاه جماعتى از امت تو با هم باشند و با هم بر تو صلوات بفرستند، من از محاسبه ثواب صلوات عاجزم.

استجابت دعا

يکی از آثار مهم صلوات اين است که اگر انسان همراه دعای خود بر پيامبر اسلام صلوات بفرستد ، دعايش مستجاب می شود. پيامبر اسلام (ص) فرمودند :« هیچ دعایی نیست الا که میان آن دعا و میان خدای تعالی حجابی باشد تا آن که صلوات بر من دهند، و چون صلوات دهند آن حجاب دریده شود و دعا را اجابت بود، و چون صلوات ندهند دعا باز گردد و به محل اجابت نرسد.» حضرت علی (ع) نيز فرمودند :« چون مرد دعایی کند و ذکر رسول صلی الله علیه و آله نکند آن دعا بر سر او پر می زند و از آنجا بر بالا نرود و چون یاد پیغمبر صلی الله علیه و آله بکند آن دعا را بر دارند و به آسمان برند.» امام صادق (ع) نيز فرمودند :« إذا دعا أحَدُكُم فَلْيَبْدَأ باِلصَّلاةِ علي النَّبيِّ صَليَّ اللهُ عليه وآلهِ؛ فإنَّ الصَّلاةَ علي النَّبيِّ صَليَّ اللهُ عليه وآله مَقْبُولَةٌ وَلَمْ يَكُن اللهُ لِيَقْبَلَ بَعضَ الدُّعاءِ وَيَرُدَّ بَعضاً.» يعنی " هرگاه كسي از شما دست به دعا برداشت، پس دعايش را با صلوات آغاز نمايد؛ زيرا صلوات بر پيامبر صلی الله علیه و آله دعايي پذيرفته شده است و خدای متعال برتر از آن است که بخشي از دعا را قبول کرده و بخش ديگر از آن را ردّ نماید."

رفع حوایج

يکی از خاصيت صلوات اين است که حوايج انسان را برطرف می کند. پيامبر اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند : هر که هر روز صدبار بگوید: ا»َللّهمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ اَهْلِ بَیْتِهِ » صد حاجت از آن او گزارده شود. از آن جملت سی حاجت در دنیا باشد و باقی در آخرت.

اين روايت از امام رضا (ع) اينگون نقل شده است که :« هر كس بعد از نماز صبح و مغرب قبل از اينكه از جاى خود حركت كند و يا با كسى سخن بگويد بر حضرت رسول صلى اللَّه عليه و آله صلوات بفرستد و بگويد« إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً، اللهم صل على محمد النبى و ذريته.» خداوند متعال صد حاجت او را روا ميكند هفتاد حاجت در دنيا و سى حاجت در آخرت.»

رفع فقر

يکی از آثار مهم صلوات ، رفع نمودن فقر از زندگی انسان است. هرکس بر ذکر صلوات استمرار کند فقر از زندگی آن رخت بر بند می بندد.

در حکایات الصالحین آورده اند که : فقیرى محتاج و عیالوار، براى طلب پول از خانه بیرون آمد، نمى دانست که به کجا برود. ناگاه گذارش به کنار مجلس واعظى افتاد که حاضران را به فرستادن صلوات ترغیب مى فرمود. آن فقیر در آن جا ایستاد و شنید که واعظ مى گفت : در فرستادن صلوات ، تقصیر مکنید که اگر توانگر بر آن سرور صلوات فرستد، در مالش برکت به هم مى رسد و اگر فقیر صلوات فرستد، حق تعالى از آسمان روزى بر او مى فرستد.

آن فقیر از آن مجلس بیرون رفت و به فرستادن صلوات مشغول شد؛ بعد سه روز، از ویرانه اى مى گذشت ، پایش به سنگى خورد. آن سنگ کنده شد و سبوى پر از زر، در زیر آن سنگ ظاهر گردید.

آن مرد گفت : وعده روزى من از آسمان است ، و روى زمین را نمى خواهیم ، و آن سنگ را در جاى خود گذاشت و به خانه آمد، صورت حال را با زن گفت . آن مرد، همسایه اى داشت که یهودى بر بام خانه خود بود؛ و حکایت آن مرد را که با زنش مى گفت ، شنید. و فى الحال ، از بام فرود آمده ، به ویرانه رفت ، آن سبو را برداشته ، به خانه آمد. وقتى سر آن را گشود، دید که سبو، پر از مار و عقرب است . به اطرافیان خود گفت : این همسایه مسلمان ، دشمن ما است . وقتى که من در بام بودم ، فهمید، و آن سخن را براى این گفت که در طمع افتم ، و آن سبو را به خانه آورم ، و از آن ضررى به من رسد. پس بهتر آن است که آن را به بام برده از راه ، روزنه ، در خانه او ریزم ، تا آن که ضررى را که براى من مى خواست ، به خودش برگردد.

به بام آمد، در وقتى که آن زن فقیر، به شوهر خود مى گفت : روا باشد که تو سبوى پر از زر بیابى و آن را بگذارى و ما در فقر و تنگدستى باشیم ؟

آن مرد مى گفت : من امیدوارم که روزى ما از آسمان نازل شود.

ناگاه یهودى ، سر سبو را گشود و آن را سرنگون ساخت ؛ آن مرد، آوازى شنیده سر را بالا کرده دید که از روزنه خانه او، زر فرو ریخت . فریاد زد: اى زن ! این زر است که از آسمان فرو مى ریزد، و آن زرها را بر مى داشت ، و صلوات مى فرستاد.

وقتى یهودى دید که از سبو زر مى ریزد، آن را برداشت ، در آن مکان ، دید که همان مار و عقرب است . باقى را نیز، در خانه درویش ریخت ، و همه زر سرخ بود. آن یهودى دانست که این سرى است از اسرار غیبى که به ظهور مى رسد. در خاطرش گذشت که این همان حکم آب نیل دارد، که در زمان حضرت موسى على نبیا و آله و علیه السلام در نظر قبطى خون مى نمود، و در نظر سبطى آب بود. و فى الحال ، آن درویش را به بام طلبیده ، به دست او مسلمان شد و از برکت صلوات بر آن حضرت ، مسلمان را دولت غناء، و یهودى را سعادت اسلام روزى شد.

ثواب ده هزار بار صلوات

شخصى نزد سلطان محمود سبكتكين آمد و گفت : مدتى بود كه مى خواستم رسول خدا - صلى الله عليه و آله - را در خواب ببينم ، و عرضى كه دارم به آن غمخوار بگويم . قضا را، سعادت مساعدت نمود و در شب گذشته ، به اين دولت رسيدم . جمال با كمال آن عديم المثال را در خواب ديدم . وقتى چون آن جناب را خوشحال يافتم ، قدم در بساط جراءت گذاشتم و گفتم : يا رسول الله ! هزار درهم قرض دارم ، و بر اداى آن قادر نيستم ، و مى ترسم كه اجل رسد، و آن وام در گردن من بماند.

آن حضرت فرمود: برو به نزد محمود سبكتكين ، و آن مبلغ را از او بستان .

عرض كردم : شايد از من باور نكند و نشان طلبد.

فرمود: به او بگو به آن نشان كه در اول شب چون تكيه مى كنى ، سى هزار مرتبه به من صلوات مى فرستى و در آخر شب كه بيدار مى شوى ، سى هزار مرتبه ديگر بر من صلوات مى فرستى .

سلطان از شنيدن اين داستان گريه كرد و آن مرد را تصديق نمود و قرض او را ادا كرد و هزار درهم ديگر نيز به او بخشيد.

اركان دولت ، تعجب نموده ، گفتند: اى سلطان ! اين مرد را در اين سخن محال تصديق مى كنى ؛ و حال آن كه ما در اول شب و آخر شب با توييم .

نمى بينيم كه به فرستادن صلوات اشتغال نمايى و اگر كسى در تمام اوقات شبانه روزى به فرستادن صلوات اشتغال نمايد، نمى تواند كه شصت هزار مرتبه صلوات فرستد. پس چگونه در اين صورت در اول و آخر شب ميسر مى گردد؟ سلطان گفت كه : من از علما شنيده ام كه هر كه يك بار به صلوات مذكوره صلوات فرستد چنان است كه ده هزار بار صلوات فرستاده ، و من در اول شب سه مرتبه ، و در آخر شب سه مرتبه اين صلوات را مى خوانم و چنان مى دانم كه شصت هزار بار صلوات فرستاده ام . پس پس از اين درويش ‍ كه پيغام آن حضرت را آورده است ، راست مى گويد. و اين گريه من از شادى است.

خليل شدن حضرت ابراهیم (ع)

امام هادی (ع) فرمودند :« إنّما اتَّخَذَ اللهُ إبراهيمَ خليلاً لِكَثْرَةِ صَلاتِهِ علي محمّدٍ وأهلِ بيِتهِ صلواتُ اللهِ عَلَيهم.» يعنی " خداي متعال حضرت ابراهيم (عَلَي نَبِيِّنا وآلهِ وعليه السلامُ) را دوست و خليل خود انتخاب کرد، به خاطر آنکه ایشان بر محمد و اهل بیت گرامیش علیهم السلام بسیار صلوات مي‌فرستاد..»

سنگين ترين عمل

امام باقر و امام صادق (عليهماالسلام) فرمودند :« أثقَلُ ما يُوضَعُ في الميزانِ يَومَ القيامةِ، الصَّلاةُ علي مُحمَّدٍ وَ(علي) أهلِ بِيتِه.» يعنی " سنگين‌ترين عملي كه روز قيامت در ترازوي اعمال قرار داده مي‌شود، صلوات بر محمد و اهل‌بیت گرامی ایشان علیهم السلام می‌باشد.."

ابن عباس از پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله نقل می‌کند که پیامبر بعد از نماز صبح به اصحابشان فرمودند:

شب گذشته عمويم حمزه و برادرم جعفر بن اَبى طالب را در خواب ديدم. نزد آنان طبقى بود از ميوه درخت سِدر. پس از آنکه مدتی از آن خوردند، آن ميوه تبدیل به انگور شد. مقداری دیگر از آن خوردند و آن انگور تبدیل به رطب(خرماى تازه) شد. پس از آنکه مقداری از آن خوردند، نزديك آنها رفتم و گفتم: فدای شما، چه عملی را بهتر از بقیه اعمال یافتید؟ گفتند: پدر و مادرمان فدای تو باشد، ما بهترین عمل را صلوات بر تو، نوشاندن آب به دیگران و دوستى على بن ابى طالب عليه السلام یافتیم.

نجات از جهنم

حضرت صادق(ع) به صبح ابن سبابه فرمودند: « ألا أعَلِّمُكَ شَيْئاً يَقِي اللهُ بهِ وَجْهَكَ مِن حَرِّ جَهَنَّمَ؟ قالَ، قلتُ: بَلي، قالَ: قُلْ بَعدَ الفَجْرِ:"أَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ" مائةَ مَرَّةٍ يقَي اللهُ به وَجْهَكَ مِنْ حَرِّ جَهَنَّمَ.» يعنی " آيا مي‌خواهي به تو دعایی بياموزم كه خداي متعال به بركت آن، چهره‌ تو را از حرارتِ آتش جهنم نگه دارد؟ صَباح گوید: به حضرت عرض کردم: آری. حضرت فرمودند: بعد از سپیده‌دم صد مرتبه بگو: "أَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ" خداوند به بركت اين ذکر، تو را از آتش جهنم حفظ خواهد کرد."

عبور از صراط

رسول گرامی اسلام(ص) می فرمایند: «اکثروا الصلاه علی فان الصلوه علی نور فی القبر و نور علی الصراط و نور فی الجنه.» يعنی " بر من بسیار درود بفرستید چرا که درود فرستادن بر من، برای صلوات فرستنده، نوری است در قبر و نوری است بالای صراط و نوری است در بهشت."

تحفه پيامبر (صلی الله علیه وآله وسلم)

صلوات فرستندگان در بهشت، حورالعین نصیبشان می شود، دوست پیامبر در بهشت شده و هفتاد هزار قصر بهشتی دریافت می کنند، شراب سلسبیل می نوشند، در زمره خواص پیامبر وارد بهشت می شوند.

شخصی از پیامبر پرسید: صلوات فرستادن امت، ارسال تحفه ای است به نزد شما، آیا از جانب شما تحفه ای برای ایشان خواهد بود؟

آن حضرت فرمود: :«امروز، صلوات امت بر من، تحفه ای است از ایشان برای من، و فردا، تحفه من برای ایشان، در بهشت خواهد بود.»

زمان صلوات

بهترین زمان صلوات پنج شنبه شب تا غروب جمعه است.

از امام جعفر صادق نقل است که: «در آخر روز پنج شنبه و شب جمعه، جمعی از ملائکه، از آسمان فرود می آیند، که با ایشان، قلم ها از طلا و لوحها از نقره هست، و در آخر روز پنج شنبه و شب جمعه و روز جمعه تا وقت غروب، چیزی به جز صلوات بر پیغمبر و آل آن حضرت علیهم السلام را نمی نویسند» هر وقت که انسان یاد خداست بهتر است که صلوات فرستد، روز مبعث، هنگام شنیدن صدای اذان، ماه شعبان بعد از نماز صبح و هنگام طلب حاجت، از بهترین اوقات صلوات فرستادن است. امام صادق(ع) فرمودند: پس از نماز صبح، پیش از آن که حرفی بزنی صدبار بگویید: «یا رب صلی علی محمد و آل محمد و عجل فرج آل محمد و اعتق رقبتی من النار.»

رسول صلی الله علیه و آله گفت: بزرگوارترین روزهای شما روز آدینه است. آدم علیه السلام را در این روز آفریدند و در این روز وفاتش رسید، و در این روز نفخ صور باشد. پس شما در این روز بر من صلوات بسیار دهید از آنکه صلوات شما بر من عرض کرده می آید.